سرویس سیاست مشرق - «وبلاگ مشرق» خوانشی روزانه در لابه‌لای اخبار و مطالب رسانه‌های کشور است. ما درباره این خوانش البته تحلیل‌ها و پیشینه‌هایی را نیز در اختیار مخاطبان محترم می‌گذاریم. ۷:۳۰ هر روز با بسته ویژه خبری-تحلیلی مشرق همراه باشید.

*** 

اگر پهلوی به توسعه سیاسی اهمیت می‌داد نیازی به انقلاب نبود!

جواد اطاعت، فعال سیاسی اصلاح‌طلب و از نمایندگان مستعفی مجلس ششم، طی مصاحبه‌ای با روزنامه آرمان امروز گفته است:

«رژیم پهلوی اگر در کنار رشد و توسعه اقتصادی از دهه سی و حتی اوایل دهه چهل شمسی فرایند توسعه سیاسی را هم مد نظر قرار می‌داد و امکان ورود نخبگان حاشیه‌ای را در قدرت فراهم می‌کرد و به تعبیر مکتب نخبه‌گرایی چرخش نخبگان به صورت واقعی و نه صوری اتفاق می‌افتاد اصولا نیازی به انقلاب نبود، چرا که به تعبیر مکتب الیتیسم دعوا اصولا بین توده‌های مردم و اشراف و یا بین مردم و حاکمان نبوده و نیست. زمانی که از راه‌های مسالمت آمیز امکان گردش نخبگان وجود نداشته باشد، تنها مفری که نخبگان حاشیه به آن می‌اندیشند کسب قدرت از راه‌های قهرآمیز از طریق شورش‌های اجتماعی و انقلاب خواهد بود!»[1]

*اصلاح‌طلبان طی سال‌های اخیر بارها و بارها صحبت‌های عجیبی را درباره رژیم خائن پهلوی به زبان آورده‌اند.

چند سال قبل بود که محمد قوچانی، روزنامه‌نگار شهیر اصلاح‌طلب در بخشی از سرمقاله نشریه صدا نوشت: «سخنان دکتر حسن روحانی در دومین سفرش به نیویورک در مجمع عمومی سازمان ملل متحد یادآور سخنان مرحوم مهندس بازرگان، رهبر نهضت آزادی ایران در دوران مبارزه با دیکتاتوری سلطنتی، در دادگاه رژیم پهلوی بود؛ آنجا که بازرگان خطاب به قاضی دادگاه و در واقع شاه، گفت: ما آخرین گروهی هستیم که با شما به زبان قانون سخن خواهیم گفت و پس از ما نسلی خواهد آمد که به زبان سلاح با حکومت حرف می‌زنند«...

او افزوده بود:

«محمدرضاشاه سخن مهندس مهدی بازرگان را جدی نگرفت و با حذف میانه‌روها از عرصه مبارزه، به هژمونی تندروها در برخورد با حکومت پهلوی کمک کرد... اگر صدای روحانی شنیده نشود آنکه از پس می‌آید با داس می‌آید، نه کلید! و با سلاح سخن می‌گوید نه با سلاح سخن.»

در همین اثنی و زمان دیگری در ایام دولت اعتدال نیز، حمیدرضا جلایی‌پور، از فعالان اصلاح‌طلب در اظهاراتی گفته بود: «اگر شاه گذاشته بود بازرگان فعالیت کند گرفتار انقلاب نمی‌شد!»

در کنار این افراد، حسین موسوی‌تبریزی، اصلاح‌طلب مشهور دیگری بود که زمانی از این گفت که: «امام(ره) در ابتدای امر به دنبال انقلاب نبود و می‌خواست شاه بماند!»

همچنین، چند سال قبل از این نیز، یکی از چهره‌های بازنشسته نظامی نیز در یادداشتی در روزنامه اصلاح‌طلب اطلاعات با اشاره به حوادث ۱۹  دی ماه سال ۵۶ قم و خیزش مردم این شهر علیه نظام شاهنشاهی؛ به تطابق این رخداد با اوضاع کنونی پرداخته و با کنایه به مقامات ارشد نظام، از این گفته بود که اگر شاه برخی اقدامات را در قبال آن رخداد انجام نمی‌داد، شاهد بروز انقلاب نمی‌شد.

او در یادداشت خود مدعی شده بود که همان اقدامات شاه؛ امروز در ایران هم در حال انجام است![2]

به نظر می‌رسد این صحبت‌ها ناشی از عدم درک محتوای انقلاب اسلامی، رسوبات تفکرات سازمان مجاهدین و نهضت آزادی در مبانی فکری جریان چپ و درک پرشبهه از حرکت بنیانگذار کبیر انقلاب اسلامی باشد.

ذکر این نکته گفتنیست که شاه مخلوع اقلا در دهه 50، تمام آنچه در سرفصل‌های سخنان اصلاح‌طلبان ذکر می‌شود را انجام داد. او تا مرحله آزادی زندانیان سیاسی هم پیش رفت، تعدادی از مسئولان حاضر در دربار و کابینه را برکنار کرد و به اذعان چهره‌های اصلاح‌طلب حتی، در اوضاع اقتصادی کشور هم گشایش‌هایی ایجاد شد.. اما باز هم با سیل خروشان انقلاب اسلامی مردم به رهبری امام راحل مواجه شد.

در یک جمله می‌توان بیان کرد که اظهارات اصلاح‌طلبان درباره حکومت پهلوی بیشتر از سر ندانستن و یا شاید تجاهل نسبت به مفهوم «طاغوت» باشد که اسلام ناب هرگز با آن سر سازگاری نداشته است.

***

پیشنهاد جدید جلایی‌پور؛ اربعین خوب است ولی کوروش را هم دریابید

«حمیدرضا جلایی‌پور» از استادان جامعه‌شناس اصلاح‌طلب و از چهره‌های جریان سیاسی چپ، پس از انتقادات گسترده‌ای که از یادداشت تلگرامی او مبنی بر «گرسنه بودن» و «هواپیما ندیده بودن» اکثریت زائران اربعین صورت گرفت[3]؛ در یک پیام صوتی توضیحاتی را در این زمینه ارائه کرد.

او با بیان اینکه «به هیچ وجه قصد تخریب اربعین را نداشتم» گفته است: قصد من این نبود که قشرهای ضعیف را تخفیف بدهم. ضعفا محترم هستند و من حتی بخاطر طرفداری از آنها فحش خورده‌ام.

جلایی‌پور در ادامه تصریح می‌کند: حرف من این بود که حکومت در کنار توجه به اربعین، توازن را هم رعایت کند... ما فرهنگ ملی هم داریم. مثل نوروز و مثل همین بحث احترام به «کوروش».

او می‌افزاید: این جالب است که مردم ما به جای اینکه مثلا بگویند قاجار می‌گویند کوروش... بالاخره کوروش مشهور است به مدارا. توازن یعنی چرا روز کوروش به خوبی برگزار نشود؟ این مسئله سبب اشکال و ایجاد شقاق در جامعه می‌شود.

این فعال اصلاح‌طلب با تأکید بر اینکه نباید حال یک بخش از جامعه را گرفت! تصریح می‌کند: حکومت باید به توازن بین مؤلفه‌های اسلامی و ایرانی جامعه توجه کند اما می‌بینیم که مثلا بخشی از امکانات حکومت صرف عدم برگزاری کنسرت می‌شود.

*توضیح جلایی‌پور درباره اظهارات سابقش مبنی بر اینکه اکثریت زائران اربعین گرسنه و هواپیما ندیده‌اند و ایضاً حاشیه‌های جدیدی که بر نظر اولیه خود طرح کرده است را به اقتراح مخاطبان محترم می‌گذاریم... ضمن اینکه باید توجه داشت جلایی‌پور حرف‌های سابق خود را تکذیب هم نکرده است!

درباره تأکید جلایی‌پور مبنی بر اینکه حکومت بایستی توازن را رعایت کند و به اندازه اربعین به مسائلی مثل کوروش هم توجه کند؛ گفتنی‌هایی وجود دارد.

اگرچه این مسئله یک نظر است که می‌توان پیرامون آن به بحث و تبادل نظر پرداخت اما حواشی مهم‌تر از متنی هم در کنار آن وجود دارد.

نظام جمهوری اسلامی ایران از ابتدای پیروزی انقلاب نشان داده است که با هیچ «آئین ایرانی و مذهبی» عقلانی و حتی غیر عقلانی اقلیتی که بی‌ربط به دشمن باشد، عداوت ندارد و حتی امنیت و زمینه‌های برگزاری آنرا هم فراهم می‌کند.

فعالیت آزادانه صابئین مندایی، برگزاری جشن سده توسط زرتشتیان، فعالیت گسترده اهل سنت و حتی ایجاد حوزه‌های علمیه اهل سنت در کشور، پخش اذان اهل سنت در شهرهای سنی‌نشین، برخورداری اقلیت‌های دینی کشور از نماینده در مجلس شورای اسلامی و حتی برخورداری بهایی‌ها از حقوق شهروندی[4] جملگی بیانگر این حقیقت آشکار هستند.

با این حال اما دیده می‌شود که چهره‌های اصلاح‌طلب به جای اشاره به این حقایق صرفا مطالبی را مطرح می‌کنند که یا از علائق ستاد جریان سیاسی خاص برای جنجال‌آفرینی محسوب می‌شوند (مثل مسئله ممنوعیت کنسرت در مشهد مقدس) و یا در بهترین حالت، مقولاتی جدیدالولاده هستند که در کنار آنها حواشی مختلفی نیز بروز کرده است. (مثل ماجراهای مربوط به بزرگداشت کوروش)

دقت شود که هیچکس در شاکله نظام اسلامی مخالفتی با بزرگداشت مواریث ایرانی و حتی ایران باستان ندارد اما نکته آنجاست که عده‌ای معلوم‌الحال با دستمایه‌کردن برخی از این مواریث به کوبش امنیت مردم و ارسال گِرا به سمت دشمن می‌پردازند.

کم نیستند گزارش‌هایی که در زمینه فعالیت‌های ضد امنیتی برخی مدعیان این مواریث و علاقه آنها به ایجاد اغتشاش وجود دارند. فلذا طبیعیست که این مسئله حساسیت‌هایی را ایجاد می‌کند...

از طرف دیگر با خوانش اظهارات جلایی‌پور، این سؤال آشکار نیز به ذهن متبادر می‌شود که چرا جریان سیاسی خاص همواره در سمتی اطراق دارد که حاشیه‌ها متولد می‌شوند... از طرفداری از جشن غیر عقلانی چهارشنبه سوری (که بارها مورد سوء استفاده منافقین هم قرار گرفته است) تا مسئله عدم برگزاری کنسرت در شهر مشهد و یا طرفداری یک باره از مسئله کوروش که طی چند سال اخیر مطرح شده و البته با برخی حواشی نیز همراه بوده است.

به سخن واضح‌تر اینکه ستاد اصلاحات چرا همین حساسیت‌ها را درباره مقولاتی مثل عید نوروز، بزرگداشت دفاع مقدس و شهدا، بزرگداشت شهید شیخ‌فضل‌الله نوری و بزرگداشت امیرکبیر و میرزا کوچک خان، رئیسعلی دلواری و جلال آل احمد نشان نمی‌دهد؟!

شاید برای مخاطبان محترم جالب باشد که برخی چهره‌های اصلاح‌طلب حتی درباره بزرگان و شهدایی مثل رئیسعلی دلواری، امیر کبیر، کوچک جنگلی، شهید شیخ فضل‌الله نوری و جلال آل احمد یا سکوت دارند به نحوی که تصور می‌شود این شخصیت‌ها اصلا ایرانی نبوده و برای ایران کاری نکرده‌اند و یا حتی به آنها توهین می‌کنند.

«امیر کبیر مغرور بود، جلال آل احمد شاگرد مکتب کمونیسم بود و اسلام شیخ فضل‌الله نوری اسلامی عقب‌مانده بود»[5] بخشی از صحبت‌های همین افراد است که عنوان می‌کنند حکومت باید برای توازن در فرهنگ ملی به روز کوروش هم توجه کند!

***

کنایه یونسی به شورای نگهبان به بهانه زرتشتیان!

ایسنا گزارش داد: علی یونسی، دستیار رئیس‌جمهور در امور اقوام و مذاهب به تازگی طی پستی در صفحه اجتماعی خود بدون اشاره به نام شورای نگهبان نوشته است:

«بحث پیشینه زرتشتی‌ها در ایران بسیار مفصل و ریشه دار است. همین مقدار باید بدانیم که حتی در ایران قبل از اسلام هم اقلیت‌های دینی همچون کلیمی‌ها و مسیحی‌ها حضور داشته‌اند. یهودی‌ها در ایران بیش از 2700 سال سابقه دارند و جزو فرهنگ و تمدن ایران هستند. زرتشتی‌ها نیز اصل و اساس ملت ایران بودند. دین زرتشتی یک دین آسمانی بوده و حضرت زرتشت مانند همه پیغمبران از احترام لازم برخوردار است و هرگونه اهانت و جسارتی به این پیغمبر بزرگ، مانند اهانت به ساحت مقدس عیسی و موسی گناه محسوب می‌شود. تفاوت زرتشتی‌ها با دیگر اقلیت‌های دینی در این است که آنان بایگانی و سند تاریخی ما هستند. بخش زیادی از ادبیات، زبان و تاریخ گذشته از سوی زرتشتی‌ها حفظ شد. از این نظر وظیفه و نقش بزرگی در حفظ میراث ایران ما داشتند.
زرتشتی‌ها به‌عنوان ایرانیان غیر مسلمان به حسن شهرت معروف هستند و شهروندان بسیار نجیب، همراه و درستکاری هستند که هرجا مسئولیتی را می‌پذیرند، به خوبی انجام می‌دهند و اساساً مردم با اقلیت‌ها مشکلی ندارند.»[6]

*واضح است که یونسی که چند وقتی بود در لاک سکوت به سر می‌برد؛ این اظهارات را در کنایه به شورای نگهبان و برای حکم این شورا در لغو عضویت یک زرتشتی از شورای شهر یزد نوشته است.

البته مشخص نیست چرا یونسی از بردن نام شورای محترم نگهبان احتراز کرده است؟!

این سؤالیست که شاید پاسخ آن در آینده مشخص شود.

گفتنیست، هیچیک از چهره‌های سیاسی که تلاش کردند در پرونده سپنتا نیکنام از شورای نگهبان انتقاد کنند؛ نتوانستند حتی یک انتقاد بی‌پاسخ و یا غیر قابل خدشه را در این زمینه به تفسیر قانونی شورای نگهبان وارد کنند.

در این ماجر، تنی چند از خواص هم بخاطر موضع غلطی که گرفته بودند؛ از برخی نهادهای کلان نظام تذکر دریافت کردند و قول جبران دادند.[7]

***

1_http://www.armandaily.ir/fa/news/main/203795

2_mshrgh.ir/795621

3_ mshrgh.ir/796835

4_ http://www.asriran.com/fa/news/165579

5_ http://www.farsnews.com/printable.php?nn=13950702000784

6_ http://www.isna.ir/news/96082112256/

7_ mshrgh.ir/792744